Statystyki jasno pokazują, że popularność pomp ciepła w Polsce stale rośnie. Wpływa na to zarówno wzrost cen paliw kopalnych, jak i zwiększająca się świadomość ekologiczna społeczeństwa oraz chęć życia w otoczeniu pozbawionym smogu i zanieczyszczeń. Dofinansowania przyznawane na zakup pompy ciepła ułatwiają podjęcie decyzji o jej nabyciu. Pozostaje jednak dylemat: jaką pompę ciepła wybrać? W tym artykule dowiesz się, jakie są rodzaje pomp ciepła i czym się charakteryzują.
Pompy ciepła dzieli się ze względu na rodzaj źródła dolnego, czyli miejsca, skąd czerpie ciepło.
W ten sposób wyróżnia się:
- pompy gruntowe
- pompy wodne
- pompy powietrzne
Pompy gruntowe
Ten rodzaj pompy pobiera ciepło z ziemi. Ma to tę zaletę, że grunt posiada dodatnią, dość stabilną temperaturę, dlatego stanowi dobre źródło ciepła. W Polskich warunkach klimatycznych ta grupa pomp sprawdza się bardzo dobrze. Instalacja umieszczona w ziemi może mieć postać sondy pionowej lub kolektora poziomego. W pierwszym przypadku, do wykonania instalacji potrzebny będzie głęboki odwiert, sięgający kilkudziesięciu metrów. Z kolei dla kolektora poziomego, rury z niezamarzającym płynem są umieszczone płytko, ale na dużej powierzchni. Dlatego wymagany jest duży obszar działki, który nie zostanie utwardzony ani gęsto obsadzony drzewami.
Pompy gruntowe dzieli się na rodzaje według sposobu pozyskiwania i przekazywania ciepła do pomieszczeń:
- solanka-woda – w wymienniku gruntowym krąży roztwór glikolu (tzw. solanka), który pośredniczy w wymianie ciepła między gruntem a czynnikiem roboczym pompy. Pozyskane ciepło ogrzewa wodę w instalacji centralnego ogrzewania;
- bezpośrednie parowanie-woda – gruntowy wymiennik ciepła jest jednocześnie parownikiem pompy, a więc eliminuje się pośredniczący wymiennik ciepła. Daje to większą sprawność. Uzyskane ciepło ogrzewa wodę w instalacji centralnego ogrzewania;
- bezpośrednie parowanie-bezpośrednie skraplanie – w tym rozwiązaniu gruntowy wymiennik ciepła jest jednocześnie parownikiem pompy, a instalacja grzewcza domu jest skraplaczem. Dzięki temu wyeliminowano pośredników w wymianie ciepła i uzyskano dużą sprawność pompy.
Pompy wodne
Dla tego rodzaju pomp źródłem ciepła mogą być wody gruntowe, okoliczne jezioro lub rzeka. Pompy te mają wysoką wydajność, ponieważ woda ma dużą akumulacyjność cieplną. Niestety niewiele działek ma możliwość wykorzystania potencjału pomp wodnych, ponieważ nie każda cieszy się wystarczającym pokładem wód gruntowych lub dostępem do rzeki lub jeziora.
Wśród pomp wodnych wyróżniamy dwa typy:
- woda-woda – parownik pompy jest ogrzewany wodą, a pozyskane ciepło ogrzewa wodę w instalacji centralnego ogrzewania;
- woda-powietrze – parownik pompy jest ogrzewany wodą, a ciepło ogrzewa powietrze dostarczane do budynku za pomocą wentylatora.
Pompy powietrzne
Jak się łatwo domyślić, ten rodzaj pomp pobiera ciepło z powietrza. Mają one tę zaletę, że powietrze dostępne jest wszędzie, a działka na której będzie stawiana pompa, nie musi spełniać wysokich wymagań ani mieć dużej powierzchni. Powietrze jednak ma to do siebie, że szybko zmienia temperaturę, a przy dużych mrozach sięgających -15°C, sprawność pompy ciepła mocno spada i musi ona załączyć grzałkę elektryczną. Na szczęście tak mroźnych dni w Polsce mamy bardzo mało. Dlatego też ten rodzaj pomp zyskuje dużą popularność.
Wśród pomp powietrznych wyróżnia się pompy typu:
- powietrze-woda – parownik pompy jest ogrzewany powietrzem, a pobrane ciepło ogrzewa wodę w instalacji centralnego ogrzewania;
- powietrze-powietrze – parownik pompy jest ogrzewany powietrzem, a ciepło dostarczane jest do domu poprzez nagrzane powietrze, nawiewane do pomieszczeń za pomocą wentylatora.
Jaki rodzaj pompy ciepła wybrać?
Wybór rodzaju pompy ciepła w dużej mierze będzie zależny od charakterystyki naszej działki, klimatu oraz naszego budżetu. Często za najlepszy wybór uznawane są pompy gruntowe, jednak w ich przypadku musimy posiadać odpowiednio dużą powierzchnię niezagospodarowanej działki (dla wymiennika poziomego) lub liczyć się z wysokim kosztem odwiertu (wymiennik pionowy). Jeżeli mamy to szczęście, że nasza działka ma dostęp do wód gruntowych lub powierzchniowych, warto rozważyć instalację wodnej pompy ciepła. Z kolei jeśli mamy ograniczony budżet, a zapotrzebowanie na ciepło w domu nie jest duże, pompa powietrzna będzie trafionym wyborem.